قرص گلی کلازید (Gliclazide): کاربردها و عوارض

تفاوت قرص دیابزید و متفورمین

تفاوت اصلی بین قرص دیابزید و متفورمین در دسته‌ی دارویی، نحوه‌ی عملکرد، عوارض جانبی و اثراتشان بر وزن است.  به طور خلاصه می‌توان گفت:

• دیابزید نام تجاری قرص گلی بن کلامید است که به دسته‌ داروهای سولفونیل اوره‌ها تعلق دارد.
• متفورمین نام ژنریک دارویی است که به دسته‌ داروهای بیگوانیدها تعلق دارد.

در ادامه به بررسی دقیق‌تر تفاوت‌های این دو دارو پرداخته شده است.

1. دسته‌ دارویی

• دیابزید (گلی بن کلامید) سولفونیل اوره؛
• متفورمین بیگوانید.

2. مکانیسم اثر (نحوه‌ عملکرد)

• دیابزید (گلی بن کلامید) تحریک پانکراس برای ترشح انسولین بیشتر.  این دارو باعث می‌شود پانکراس شما بیشتر انسولین تولید کند، حتی اگر قند خونتان خیلی بالا نباشد.
• متفورمین دارای مکانیسم‌های اثر چندگانه است، اما مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

کاهش تولید گلوکز در کبد  متفورمین تولید قند (گلوکز) توسط کبد را کاهش می‌دهد.

افزایش حساسیت به انسولین در بافت‌های محیطی   متفورمین باعث می‌شود سلول‌های بدن شما به انسولین موجود در خون حساس‌تر شوند و بهتر بتوانند قند خون را جذب کنند.

کاهش جذب گلوکز از روده   متفورمین تا حدی جذب گلوکز از روده را نیز کاهش می‌دهد.

3. کاربرد اصلی

دیابزید (گلی بن کلامید) و متفورمین  هر دو برای درمان دیابت نوع 2 استفاده می‌شوند.

4. عوارض جانبی شایع

دیابزید (گلی بن کلامید)

• افت قند خون (هیپوگلیسمی) به دلیل تحریک ترشح انسولین، خطر افت قند خون با دیابزید بیشتر از متفورمین است، به خصوص اگر وعده‌های غذایی منظم نباشند یا دوز دارو زیاد باشد.
• افزایش وزن دیابزید می‌تواند باعث افزایش وزن شود.
• سایر عوارض کمتر شایع: مشکلات گوارشی، واکنش‌های پوستی.

متفورمین

• مشکلات گوارشی شایع‌ترین عوارض متفورمین، مشکلات گوارشی مانند تهوع، استفراغ، اسهال، درد شکم و نفخ است. این عوارض معمولا در ابتدای مصرف دارو بیشتر هستند و به مرور زمان کاهش می‌یابند. مصرف متفورمین همراه با غذا می‌تواند به کاهش این عوارض کمک کند.
• کمبود ویتامین B12 مصرف طولانی مدت متفورمین می‌تواند باعث کاهش جذب ویتامین B12 شود.
• اسیدوز لاکتیک (بسیار نادر اما جدی) یک عارضه بسیار نادر اما جدی که در صورت بروز مشکلات کلیوی یا کبدی شدید، نارسایی قلبی یا مصرف زیاد الکل احتمال وقوع آن افزایش می‌یابد.
• به طور کلی، خطر افت قند خون و افزایش وزن با متفورمین کمتر از دیابزید است.

5. اثر بر وزن

• دیابزید (گلی بن کلامید) چاق کننده (می‌تواند باعث افزایش وزن شود).
• متفورمین خنثی یا حتی کاهنده وزن (معمولا باعث افزایش وزن نمی‌شود و در برخی افراد ممکن است به کاهش وزن کمک کند).

6. سایر تفاوت‌های کلیدی قرص دیابزید و متفورمین

• خطر افت قند خون خطر افت قند خون با دیابزید بیشتر از متفورمین است.
• اثر بر وزن دیابزید می‌تواند باعث افزایش وزن شود، در حالی که متفورمین معمولا تاثیری بر وزن ندارد یا حتی ممکن است باعث کاهش وزن شود. به همین دلیل متفورمین اغلب به عنوان داروی خط اول برای دیابت نوع 2، به ویژه در افراد دارای اضافه وزن یا چاقی، توصیه می‌شود.
• موارد منع مصرف متفورمین در برخی شرایط مانند نارسایی کلیوی شدید، نارسایی کبدی شدید و نارسایی قلبی شدید منع مصرف دارد. دیابزید نیز موارد منع مصرف خاص خود را دارد که باید توسط پزشک بررسی شود.
• شروع اثر دیابزید معمولا سریع‌تر از متفورمین قند خون را کاهش می‌دهد.
• دوز مصرف دوز مصرف دیابزید معمولا کمتر از متفورمین است.

جدول خلاصه تفاوت‌ها قرص دیابزید و متفورمین

کدام بهتر است قرص دیابزید یامتفورمین ؟

انتخاب بین دیابزید و متفورمین بستگی به شرایط فردی بیمار، سطح قند خون، وزن، وجود بیماری‌های دیگر، عوارض جانبی قابل تحمل و نظر پزشک دارد.

• متفورمین به دلیل خطر کمتر افت قند خون، اثر خنثی یا کاهنده بر وزن و عوارض جانبی نسبتا قابل تحمل، اغلب به عنوان داروی خط اول برای درمان دیابت نوع 2 در نظر گرفته می‌شود.
• دیابزید ممکن است در مواردی که نیاز به کاهش سریع قند خون است یا متفورمین قابل تحمل یا کافی نیست، استفاده شود. با این حال، به دلیل خطر بیشتر افت قند خون و افزایش وزن، معمولا به عنوان داروی خط دوم یا سوم در نظر گرفته می‌شود.
• مهم است که تصمیم‌گیری در مورد انتخاب دارو و دوز آن را به پزشک خود بسپارید. پزشک با در نظر گرفتن تمام جوانب، بهترین دارو را برای شما تجویز خواهد کرد. همچنین، هرگز مصرف داروهای خود را بدون مشورت با پزشک قطع یا تغییر ندهید.