قرص امپاگلیفلوزین (Empagliflozin):کاربردها، عوارض و تداخلات

قرص امپاگلیفلوزین و متفورمین

قرص‌های امپاگلیفلوزین و متفورمین دو داروی رایج هستند که برای درمان دیابت نوع 2 استفاده می‌شوند، به‌ویژه زمانی که کنترل قند خون با یک دارو به تنهایی کافی نباشد. این دو دارو با مکانیسم‌های متفاوتی کار می‌کنند و ترکیب آنها می‌تواند اثرات مفیدی در کنترل دیابت داشته باشد.

قرص امپاگلیفلوزین

• دسته‌بندی دارویی مهارکننده SGLT2 (Sodium-Glucose Co-transporter 2)
• مکانیسم اثر امپاگلیفلوزین با مهار پروتئین SGLT2 در کلیه‌ها، باعث کاهش بازجذب گلوکز از کلیه‌ها به خون می‌شود. در نتیجه، گلوکز اضافی از طریق ادرار دفع شده و سطح قند خون کاهش می‌یابد؛
• مزایا علاوه‌بر کاهش قند خون، امپاگلیفلوزین می‌تواند مزایای دیگری نیز داشته باشد، از جمله کاهش ریسک بیماری‌های قلبی-عروقی و محافظت از کلیه‌ها در افراد دارای تشخیص دیابت نوع 2.

قرص متفورمین

• دسته‌بندی دارویی بیگوانید
• مکانیسم اثر متفورمین به طور اصلی با کاهش تولید گلوکز توسط کبد و افزایش حساسیت بدن به انسولین عمل می‌کند. همچنین ممکن است جذب گلوکز از روده را کاهش دهد.
• مزایا متفورمین یک داروی قدیمی و موثر است که به خوبی توسط بدن تحمل می‌شود و معمولا به عنوان اولین خط درمان دیابت نوع 2 تجویز می‌شود. همچنین ممکن است به کاهش وزن کمک کند یا اثر خنثی بر وزن داشته باشد و خطر عوارض قلبی-عروقی را کاهش دهد.

برای آشنایی بیشتر با کاربردها و عوارض متفورمین می‌توانید به مقاله «متفورمین: کاربردها، عوارض و غیره» مراجعه کنید.

ترکیب امپاگلیفلوزین و متفورمین

ترکیب امپاگلیفلوزین و متفورمین به دلایل زیر مفید است:

1. مکانیسم‌های اثر متفاوت این دو دارو از طریق مکانیسم‌های مختلفی قند خون را کاهش می‌دهند. امپاگلیفلوزین دفع گلوکز از طریق ادرار را افزایش می‌دهد، در حالی که متفورمین تولید گلوکز توسط کبد را کاهش می‌دهد و حساسیت به انسولین را بهبود می‌بخشد. این مکانیسم‌های مکمل می‌توانند به کنترل بهتر قند خون کمک کنند.
2. بهبود کنترل قند خون ترکیب این دو دارو می‌تواند سطح HbA1c (میانگین قند خون در طول 2-3 ماه گذشته) را به طور موثرتری کاهش دهد نسبت به زمانی که هر دارو به تنهایی استفاده شود.
3. مزایای اضافی هر دو دارو مزایای خاص خود را دارند. ترکیب آنها می‌تواند به کاهش خطر بیماری‌های قلبی-عروقی و کلیوی کمک کند که در افراد دارای تشخیص دیابت نوع 2 بسیار مهم است. همچنین، امپاگلیفلوزین می‌تواند به کاهش وزن کمک کند، که در مورد متفورمین نیز افزایش وزن گزارش شده است؛
4. کاهش خطر عوارض جانبی در برخی موارد استفاده از دوزهای کمتر از هر دو دارو در ترکیب ممکن است به کاهش خطر عوارض جانبی مربوط به هر دارو به تنهایی کمک کند، در حالی که همچنان کنترل موثری بر قند خون ارائه می‌دهد.

موارد مصرف ترکیب امپاگلیفلوزین و متفورمین

• دیابت نوع 2 برای بزرگسالان دارای تشخیص دیابت نوع 2 که کنترل قند خون آنها با متفورمین به تنهایی کافی نیست، یا برای بیمارانی که نیاز به درمان ترکیبی از ابتدا دارند.
• بیماران با ریسک بالای بیماری‌های قلبی-عروقی برای افراد دارای تشخیص دیابت نوع 2 که در معرض خطر بالای بیماری‌های قلبی-عروقی هستند، ترکیب امپاگلیفلوزین و متفورمین می‌تواند به کاهش این خطرات کمک کند.

عوارض جانبی احتمالی

ترکیب امپاگلیفلوزین و متفورمین معمولا به خوبی توسط بدن تحمل می‌شود، اما برخی عوارض جانبی ممکن است رخ دهد:

عوارض مربوط به امپاگلیفلوزین

• عفونت‌های دستگاه اداری (Urinary Tract Infection – UTI)؛
• عفونت‌های قارچی در ناحیه تناسلی؛
• افزایش ادرار؛
• تشنگی؛
• کاهش فشار خون؛
• به ندرت، کتواسیدوز دیابتی یا DKA (بیشتر در شرایط خاص مانند بیماری‌های شدید یا جراحی).

عوارض مربوط به متفورمین

• مشکلات گوارشی مانند تهوع، استفراغ، اسهال، درد شکم (معمولا در ابتدای درمان و با مصرف غذا کاهش می‌یابد)؛
• طعم فلزی در دهان؛
• به ندرت، اسیدوز لاکتیک (یک عارضه جدی اما نادر)؛
• هیپوگلیسمی (کاهش قند خون)  خطر هیپوگلیسمی با این ترکیب به تنهایی معمولا کم است، مگر اینکه با داروهای دیگری که قند خون را کاهش می‌دهند (مانند انسولین یا سولفونیل اوره‌ها) مصرف شود.

ترکیب قرص‌های امپاگلیفلوزین و متفورمین یک روش موثر برای مدیریت دیابت نوع 2 است، به ویژه برای افرادی که نیاز به کنترل قند خون قوی‌تر و مزایای اضافی مانند کاهش خطر بیماری‌های قلبی-عروقی و کلیوی دارند. این ترکیب معمولا به خوبی تحمل می‌شود، اما مهم است که تحت نظر پزشک استفاده شود و به عوارض جانبی احتمالی توجه شود.